Imposter syndrome ontmaskerd

Herken je dit? Tijdens een vergadering draag je actief bij en lever je waardevolle inzichten, maar toch fluistert een stemmetje in je achterhoofd: “Wat als ze ontdekken dat ik hier eigenlijk niet thuishoor?” Dit is de kern van het imposter syndrome: een psychologisch fenomeen waarbij je ondanks bewezen successen blijft twijfelen aan je eigen kwaliteiten.

Bij Exactpi, specialist in het verbinden van professionals in Multilingual, Sales, Marketing, HR, Finance en Business Support, merken we dat dit gevoel veel voorkomt. Het imposter syndrome vormt niet alleen een persoonlijke uitdaging, maar kan ook je professionele groei in de weg staan. Hoe herken je deze innerlijke criticus en — belangrijker nog — hoe buig je hem om naar een bron van kracht?

Het imposter syndrome werd in 1978 voor het eerst beschreven door psychologen Pauline Clance en Suzanne Imes. Zij ontdekten dat vooral succesvolle vrouwen zich vaak als ‘bedriegers’ voelden. Inmiddels weten we dat het fenomeen iedereen kan raken, ongeacht geslacht, achtergrond of opleidingsniveau.

Signalen van het imposter syndrome:

• Je wijt successen aan geluk of toeval in plaats van je eigen talent of inspanning.
• Je bent bang om door de mand te vallen.
• Perfectionisme dwingt je tot overwerken of zorgt voor uitstelgedrag.

Voor professionals in veeleisende functies, zoals meertalige customer service of HR-coördinatie, kan de innerlijke criticus extra luid zijn. De complexiteit en verantwoordelijkheid in deze rollen versterken vaak de druk.

De innerlijke criticus ontstaat vaak uit een combinatie van perfectionisme en externe verwachtingen. Neem Multilingual professionals: zij moeten foutloos presteren in meerdere talen. Commerciële professionals staan onder druk om targets te halen, terwijl HR- en Business Support-experts zich verantwoordelijk voelen voor het welzijn van anderen. Dit kan leiden tot:

• Burn-out door constante overbelasting.
• Het vermijden van uitdagingen, zoals promoties of nieuwe projecten.
• Stagnatie in carrièregroei door het onderschatten van eigen talenten.

Het imposter syndrome mag dan hardnekkig zijn, het is te overwinnen. Met de volgende stappen kun je je zelfvertrouwen versterken en je professionele waarde erkennen:

1. Vier je successen Maak een lijst van je prestaties en resultaten. Dit visuele bewijs helpt je om objectieve feiten tegenover je twijfels te zetten.
2. Scheid feiten van gevoelens Vraag jezelf af: “Waar is het bewijs dat ik niet goed genoeg ben?” Vaak zul je merken dat deze gedachten nergens op gebaseerd zijn.
3. Praat erover Imposter-gevoelens worden sterker in stilte. Bespreek ze met een mentor, collega of leidinggevende. Zij kunnen je helpen om een realistischer beeld van jezelf te krijgen.
4. Omarm groei Zie fouten als een kans om te leren, in plaats van bewijs dat je tekortschiet. Focus op je ontwikkeling in plaats van op perfectie.

Werkgevers kunnen een cruciale rol spelen bij het verminderen van het imposter syndrome. Bij Exactpi adviseren we organisaties om:

• Een cultuur van erkenning en constructieve feedback te bevorderen.
• Regelmatige evaluaties en open gesprekken over onzekerheden te stimuleren.
• Successen actief te vieren, zowel op individueel als teamniveau.

Door deze aanpak voelen professionals zich gezien en gewaardeerd, wat hun zelfvertrouwen en prestaties ten goede komt.

Het imposter syndrome mag dan een uitdaging zijn, het hoeft je niet te beperken. Door je successen te erkennen, je innerlijke criticus te temmen en steun te zoeken bij je omgeving, kun je leren om jezelf te zien zoals je werkelijk bent: een waardevolle professional met unieke kwaliteiten.

Bronnen:

• Clance, P.R., & Imes, S.A. (1978). The Impostor Phenomenon in High Achieving Women: Dynamics and Therapeutic Intervention.
• Young, V. (2011). The Secret Thoughts of Successful Women: Why Capable People Suffer from the Impostor Syndrome and How to Thrive in Spite of It.